کاراملی شدن – Caramelization
کاراملی شدن به فرآیندی در آشپزی و پخت و پز اطلاق میشود که در طی این پروسه مواد غذایی از حالت اصلی آن خارج شده و به اصطلاح به رنگ قند یا شکر سوخته در میآیند. بسیاری اوقات از کاراملی کردن مواد غذایی در پخت و پز برای اثر بخشی بهتر طعم و عطر آنها استفاده میشود.
البته کاراملی شدن مفهومِ گستردهای دارد که بصورت طبیعی در محیط زیست و حتی بدن انسان اتفاق میافتد، اما امروزه بیشترین کاربرد این مفهوم در هنر آشپزی میباشد. کاراملی شدن تقریبا پروسهای طولانی میباشد که این روند بسیار وابسته به دما و آنزیم یا اسیدهایی است که برای اثر بخشی به مواد غذایی اضافه میشود. بطور مثال شکر در دماهای متفاوت تغییر حالتهای متفاوتی را احساس میکند که ما از آن به عنوان تغییر رنگ از سفید به کرم، طلایی و قهوهای یاد میکنیم.
در آشپزی بیشترین استفاده ما از کاراملی شدن در تهیه انواع دسر و ساخت کارامل با ذوب کردن شکر است، اما در آشپزی فرنگی از کاراملی شدن پیاز (پیاز داغ)، کاراملی شدن سیب زمینی و کاراملی شدن انواع میوهجات برای دسر همانند موز و گلابی نیز استفاده میشود.