چاتنی – Chutney

چاتنی یا چَتنی (Chutney) به طیفی از سس‌ها یا چاشنی‌هایی گفته می‌شود که در کشورهای جنوب آسیا و مخصوصا آشپزی هندی تهیه می‌شود. چاتنی می‌تواند یک چاشنی همانند ترشی با پایه میوه و سرکه یا سس‌هایی با پایه ماست یا روغن خردل باشد. گاهی اوقات نیز ممکن است چاتنی‌ها بیشتر شبیه انواع دیپ درست شود.

چاتنی‌ها در گذر زمان و علی الخصوص دوران استعمار انگلیس در هند تفاوت‌های بسیاری کرده است. بطور مثال در انواع چاتنی هندی به طور سنتی از روغن خردل، تمبر هندی و بادام هندی برای ترش کردن انواع چاتنی استفاده می‌شده است، اما در نسخه انگلیسی معمولا از سرکه سیب و مالت برای ترش کردن طعم چاتنی‌ها استفاده می‌شود. همچنین برخی پیدایش و رواج چاتنی‌های شیرین یا همان مارلاماد انگلیسی را به زمان سلطه انگلیس در کشور هند می‌دانند.

در حال حاضر در هند انواع مختلفی از چاتنی‌ها بصورت صنعتی تولید و عرضه می‌شود، در صورتی که چاتنی‌ها از قدیم توسط خود مردم ساخته می‌شده است. البته چاتنی‌های صنعتی به علت دارا بودن مقادیر بالای سرکه و شکر به علت بالا بردن زمان ماندگاری مورد انتقاد بسیاری از کارشناس تغذیه و البته مردم هند است. چاتنی‌های دست‌ساز هندی بنا به نوع مواد اولیه را می‌توان از چند روز تا چندین ماه در خانه نگهداری کرد. هندی‌ها علاوه بر استفاده از سبزیجات و میوه‌جات برای درست کردن انواع چاتنی، معمولا از ادویه و گیاهان بومی معطر که بیشتر خواص دارویی دارد در تهیه آن‌ها استفاده می‌کنند. به عنوان نمونه گاهی از کدو تلخ یا خیار چنبر تلخ برای تهیه نوعی از چاتنی استفاده می‌کنند که معتقدند برای سلامتی خواص بسیاری دارد.

چاتنی انواع و اقسام مختلفی دارد که با توجه به مواد اولیه می‌تواند، دستور تهیه متقاوتی داشته باشد. اما عموما چاتنی از له کردن میوه یا سبزی مورد نظر بوسیله هاون و اضافه کردن اودیه‌جات، خمیری بدست می‌آید که آن را درون روغن کنجد یا روغن بادام زمینی کمی تفت می‌دهند. هندی‌ها بطور معمول از زنجبیل، زیره، گشنیز، تمبر هندی، فلفل قرمز، سیر، پودر بادام زمینی، دارچین و … به عنوان ادویه برای تهیه انواع چاتنی استفاده می‌کنند.

تاریخچه پیدایش چاتنی و علی الخصوص پیدایش روش نگهداری طولانی مدت سبزیجات و میوه‌جات را به ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در هند نسبت داده‌اند. بعد از هند امپراطوری روم از این روش استفاده می‌کرد و سپس در زمان استعمار هند، امپراطوری بریتانیا این روش از تهیه چاشنی یا ساخت ترشی را تصاحب کرد و شروع به تولید انواع چاتنی و ترشی بصورت صنعتی نمود. در خود کشور هند منابع مختلف نشان می‌دهد استفاده از انواع چاتنی از سال ۱۷۸۰ به بعد به عنوان یک سس اشتهاآور رواج فراوانی داشته است. چاتنی گوجه‌فرنگی، چاتنی انبه، چاتنی سبز، چاتنی نعناع، چاتنی ماست و چاتنی لبو از انواع چاتنی در هند می‌باشد.

(5 رای، میانگین : 4٫80 از 5)

Loading...