آشپزی و غذاهای محلی بوشهر
استان بوشهر به لحاظ فرهنگی، رژیم غذایی و آشپزی یکی از مناطق غنی ایران به شمار میرود که متاسفانه کمتر درباره آن تحقیق شده و یا رسالهای مستقل نوشته شده است. استان بوشهر دارای اقلیم حارهای و رتبه ممتاز در تولید و کشت نخلیات، شیلات و مرکبات است و به دلیل دسترسی به آبهای آزاد و روابط مردم آن با کرانههای عربنشین حوضه جنوبی خلیج فارس و خصوصا شبه قاره هند و آفریقا، که پیشینهی تاریخی آنها به چند هزار سال قبل باز میگردد و البته حضور اقلیت هندی و آفریقایی (بردگان سیاه) در بوشهر، فرهنگ و رژیم غذایی بوشهریها تحت تاثیر رژیم غذایی اعراب، هندیها و کمی آفریقا قرار گرفته است.
بسیاری از غذاهایِ با منشاء عربی و هندی، امروزه جزء غذاهای بومی و محلی شبه جزیره بوشهر به شمار میرود. بعنوان نمونه رواج کلمه عربی «قلیه» یا همان خورش فارسی و مصرف زیاد ادویه، خصوصا فلفل و زردچوبه، ناشی از همین تاثیر میباشد. با وجودی که غذاهای محلی بوشهر امروزه شهرت زیادی پیدا کرده است اما هنوز بسیاری از مردم با آن آشنایی کامل ندارند و البته هیچ رسالهی مستقلی به تاریخ آشپزی بوشهر نپرداخته است.
غذاهای بوشهری طعم لذیذ و جادویی دارد که از بهترین آنها می توان به : قیمه بوشهری، کبه بوشهری، شکرپلو، قلیه ماهی، قلیه میگو، رنگینک، گمنه، نان قراپیچ، یتیمک بوشهری، دمی لخلاخ، حلوای انگشت پیچ و … اشاره کرد.
با وجود شهرت و رواج غذاهای بوشهری اما هنوز هیچ کتاب یا پژوهش مستقلی در این باره تا امروز تالیف یا دست کم منتشر نشده است. البته برخی از نویسندگان کتابهای تاریخی یا آشپزی, اسامی برخی از غذاهای بوشهری را نیز در لیست کتابهای خود آوردهاند. یکی از این نویسندگان مرحوم سدیدالسلطنه میباشد که در یادداشتهای خود که در سالهای اخیر با عنوان «سرزمین های شمالی پیرامون خلیج فارس و دریای عمان در صد سال پیش» که توسط استاد احمد اقتداری تصحیح و منتشر شده، مطالب بسیار ارزندهای درباره آشپزی و غذاهای محلی بوشهر نوشته است.
همچنین نویسنده و مترجم بوشهری تبار، نجف دریابندری در کتاب عظیم و ارزندهی «مستطاب آشپزی؛ از سیر تا پیاز» بسیاری از غذاهای فرآوردهی ماهی و میگو را که در بوشهر جنبه بومی و محلی دارد، ذکر نموده است.
برگرفته از کتاب “غذاهای محلی بوشهر” نوشته سرکار خانم عصمت السادات یاحسینی