از غذا تا زبان غذا

یکی از مباحث داغ و البته روزمره افراد در سراسر دنیا پرداختن به غذا یا اصطلاحاً خوراکی است که میل می‌کنند. اما اگر کمی عمیق‌تر و با مطالعه اندکی در بحث خوراک و فرهنگ‌های غذایی به آن بنگریم، متوجه این موضوع خواهیم شد که مفاهیم بسیار بسیار بزرگ‌تر از آن چیزی است که در یک بشقاب غذا می‌بینید. در این حال با دانستن و آشنایی معانی وسیعی که پشت هر خوراک وجود دارد، قطعاً با دنیای جدیدی روبرو شده و شگفت زده می‌شوید.

در این نوشتار درباره مفهوم جذاب و ناشناخته‌ای به نام «زبان غذا» خواهیم پرداخت. به بیان ساده، زبان غذا در برگیرنده معانی مختلفی از قبیل : «بیان» به مفهوم اجتماعی و فرهنگی آن، تاریخ و عمل خوردن است. تعاریف مختلفی برای این عنوان مطرح شده است که در اینجا یک تعریف زیبا و جامع از کتاب وَزین «چای نوشی به مثابه فرهنگ» (تالیف دکتر پیمان متین و دکتر معصومه ابراهیمی) را ذکر می‌کنیم :

«به تدریج که انسان در طول زندگی‌اش جامعه پذیرتر می‌شود، نقش فرهنگ در مصرف غذا بیشتر خود را نمایان می‌سازد. تا جایی که مصرف غذا موقعیت فردی و اجتماعی انسان را بر اساس معیارهایی چون سن، جنسیت، مذهب، پایگاه اجتماعی، موقعیت جغرافیایی و شرایط اقتصادی بازگو می‌کند. از این رو بیهوده نیست اگر عمل خوردن را صرفاً فعالیتی فرهنگی بنامیم و آن را به مثابه شیوه‌ای از «بیان» در نظر بگیریم. این امر مقوله‌ای را پی ریزی کرده است که انسان شناسان به آن زبان غذا می‌گویند، زیرا خوردن نوعی بیان نمادین است که از طریق آن نه تنها هویت فردی، بلکه لایه‌های مختلف ساختارهای جامعه نیز آشکار می‌شود. بنابراین می‌بینیم که بسیاری از پژوهش‌های مربوط به غذا، به شناختن شرایط تاریخی-اجتماعی و ساختار و ارزش‌های اقتصادی و نمادین جامعه منتج می‌شود.»

در آخر بیهوده نیست اگر بگوییم نوع خوراک یک نشانه‌ی فرهنگی برای نمایش تمدن و پیشرفت هر جامعه‌ای است. در طول تاریخ بزرگ‌ترین تمدن‌ها آن‌هایی بوده‌اند که فرهنگ غذایی وسیع و دقیقی داشته‌اند، نه آنکه صرفا از غذا به عنوان یک ماده غذایی برای رفع گرسنگی استفاده می‌کردند.

(8 رای، میانگین : 5٫00 از 5)

Loading...