آشنایی با روغن زرد حیوانی
Ghee
روغن حیوانی، روغن زرد یا در اصطلاح روغن کرمانشاهی نوعی روغن خوراکی است که از شیر گاو و گوسفند به دست میآورند و در مقابل روغن نباتی به معنی مطلق روغن زرد نیز استعمال میشود. روغن زرد در واقع یکی از فرآوردههای حیوانی است که از شیر گاو یا گوسفند تهیه میشود به این ترتیب که پس از تهیه کره از ماستی که از شیر تازه بدست آمده، این کره را میجوشانند تا آب و دوغ موجود در کره به کلی از بین برود و تبخیر شود که ماحصل کار روغنی است خوش عطر و به رنگ زرد.
طعم این روغن بستگی زیادی به نحوه خوراک و چرای دام دارد. علت شهرت روغن کرمانشاهی به دلیل چرای گلههای گوسفند منطقه کرمانشاه در مراتع پر علف و مرتفع است، که شیر و روغن حاصل از آن از بو و مزهٔ خاصی برخوردار است، که ماحصل گیاهان معطر مناطق مرتفع کوهستانی میباشد. روغن حیوانی یکی از سوغاتیهای اصلی منطقهٔ کرمانشاه است و در آشپزی غذاهای کردی نیز استفاده بسیاری دارد.
تاریخچه استفاده از روغن زرد حیوانی به زمانهای بسیار دور و سرچشمه آن به هند یا ایران باستان باز میگردد، بطوری که در هند روغن زردی که از شیر گاو تهیه میکردند را خوراکی مقدس میدانستند. در قدیم که دستگاههای سرمایشی مانند امروزه فراوان نبود، نگهداری مواد غذایی برای مدت طولانی امکان پذیر نبود لذا مردم دامدار و عشایر مجبور بودند برای نگهداری فرآوردههایی که از شیر تهیه میشد، مثل ماست و کره فکری بکنند که مدت طولانی بتوانند آنها را نگهداری و مصرف نمایند. یکی از این کارها که در رابطه با نگهداری کره انجام میشد تبدیل کردن کره به روغن بود که با جوشاندن و حذف آب و دوغ موجود در کره امکان نگهداری آن را برای مدت طولانی فراهم میکرد.
با توجه به اینکه مدت شیردهی گاو بیشتر از گوسفند است، تهیه روغن زرد از شیر گاو به علت سهولت دسترسی و ارزانتر بودن نسبت به شیر گوسفند متداولتر بوده است.
همانطور که در روایات و نظرات مختلف متخصصان بیان شده است، شیر گاو دارای خواص فراوانی است و به تبع فرآوردههای حاصل از شیر گاو نیز دارای خواص بسیاری است از جمله : استخوانسازی، کاهش غلظت خون، شادابی و سفیدی پوست که در مطلبی به بررسی سلامت روغنهای حیوانی پرداختهایم، اما از آن جایی که روغنهای حیوانی دارای کالری بالایی است مصرف بیش از اندازه آن به خصوص برای افرادی که دارای سابقه بیماریهای قندخون و فشارخون و همچنین دارای تحرک بسیار کم هستند خیلی توصیه نمیشود.
روغن زرد را میتوان مانند تمام روغنهای موجود برای پخت و پز غذا استفاده نمود ضمن اینکه میتوان آن را مانند کره هنگام سرو برنج یا هر غذای دیگر روغن آن ریخت تا غذا چربتر شود و استفاده نمود. همچنین میتوان از روغن زرد به دلیل تحمل دمای بالا برای سرخ کردن استفاده نمود، عدهای نیز از روغن زرد بجای کره در صبحانه استفاده مینمایند که به عنوان یک صبحانه مقوی و خوشمزه میتواند انتخاب خوبی باشد. روغن زرد حیوانی دستور تهیه راحتی دارد و شما می توانید با مراجعه به مطلب طرز تهیه روغن زرد آن را در منزل تهیه نمایید.