آرد گندم کامل
آرد گندم کامل (Whole wheat flour) آردی است که از حاوی تمام اجزاء دانه گندم، (مغز) اندوسپورم، جوانه پنهان و سبوس تهیه شده است. وجود سبوس گندم در آرد کامل، مانع تکامل گلوتن شده و لذا محصول حاصل از پخت آرد کامل سنگینتر از محصول پخت آرد سفید گندم میباشد.به زبان سادهتر آرد کامل گندم آردی است که هیچ یک از اجزاء گندم طی فرآیند تبدیل به آرد از آن جدا نمیشود.
اگر خمیر تهیه شده آرد را با آب یا محلول رقیق نمک شستشو نمایید، بعد از شستشوی کامل و خروج آرد، ته ظرف یک ماده چسبناک میبینید که به آن گلوتن میگویند. این ماده همان چیزی است که باعث چسبندگی خمیر و ورز آمدن آن میشود. گندمها را به دو نوع سخت (Hard Wheat) و نرم (Soft Wheat) تقسیم میکنند. گندم سخت پروتئین بیشتری دارد و همین امر میزان گلوتن آرد حاصل از آنرا نیز افزایش میدهد.
از آرد کامل گندم، مخصوصاً در تهیه ی بیسکوییتهای سبوسدار یا دیجستیو که در ایران به بیسکوییتهای ساقه طلایی معروف است استفاده میکنند. در تهیهی این بیسکوییتها از دانه و سبوس گندم در کنار هم استفاده میشود و بسیار مغذی میباشند.
آرد کامل به سبب داشتن سبوس زیاد قهوهای رنگ است. پروتئین گندم از لحاظ غذایی فوق العاده پر انرژی هست بخصوص سبوس «پوسته خارجی گندم» که دارای پروتئین زیادی هست و شامل ویتامینهای مختلفی از جمله ویتامینهای گروه « B- E- C-A » میباشد. سبوس حاوی فیبر، مقدار کمی پروتئین و مقادیر قابل توجهی ویتامین ای، ویتامینهای گروه ب، مواد معدنی، آنتی اکسیدانها و فیتوشمیکال است.